May 4

Chứng khoán phái sinh là gì? PHÂN LOẠI và ĐẶC ĐIỂM

Bạn hoàn toàn có thể kiếm được tiền ngay cả khi thị trường đi xuống khi sử dụng công cụ tài chính chứng khoán khái sinh. Vậy, chứng khoán phái sinh là gì? Chúng có những loại hợp đồng nào và đặc điểm ra sao. Cùng hoclamgiau.vn tìm hiểu.

1. Chứng khoán phái sinh là gì 

Nhiều bạn nghĩ rằng chỉ có thể kiếm được tiền trên thị trường chứng khoán khi giá cổ phiếu đi lên. Trong trường hợp giá cổ phiếu đi xuống thì nhà đầu tư sẽ chịu lỗ. 

Tuy nhiên, những khái niệm trên không hoàn toàn đúng. Trên thực tế, có những công cụ tài chính cho phép bạn làm ra tiền ngay cả khi giá cổ phiếu sụt giảm.

Trong những công cụ tài chính cho phép làm điều này có thể kể đến chứng khoán phái sinh và bán khống cổ phiếu.

Chứng khoán phái sinh là công cụ tài chính được phát hành trên giá của tài sản cơ sở sẵn có như cổ phiếu, trái phiếu, chỉ số vn30, các loại hàng hóa. Tài sản cơ sở dùng trong chứng khoán phái sinh gồm 2 dạng 

các loại hàng hóa như sản phẩm nông nghiệp, xăng dầu, các loại năng lượng,…

Tài sản cơ sở dựa vào các công cụ tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, cổ tức, lãi suất,…

Chứng khoán phái sinh được tạo ra bởi nhiều mục tiêu khác nhau như phân tán rủi ro, bảo vệ lợi nhuận hoặc tạo ra lợi nhuận.

Tại Việt Nam, mọi người thường chú ý đến sản phẩm phái sinh hợp đồng tương lai chỉ số VN30. Với hợp đồng này, nếu bạn chọn đúng giá của cổ phiếu tăng hoặc giảm thì bạn sẽ có được lợi nhuận.

>> Bạn có thể xem bài viết Vn30 là gì và hướng dẫn toàn tập cho người mới bắt đầu để có cái nhìn rõ nét hơn về chỉ số này

2. Phân loại chứng khoán phái sinh

Có 4 loại chứng khoán phái sinh cơ bản 

  • Hợp đồng tương lai
  • Hợp đồng quyền chọn
  • Hợp đồng kỳ hạn 
  • Hợp đồng hoán đổi

2.1 Hợp đồng tương lai

Hợp đồng tương lai là sản phẩm chứng khoán phái sinh đầu tiên được ra mắt tại Việt Nam. Hợp đồng tương lai là một loại hợp đồng thỏa thuận, ràng buộc giá của tài sản giữa bên mua và bên bán trong một thời điểm được xác định trước trong tương lai.

khái niệm hợp đồng tương lai

Ví dụ : Giả sử rằng giá của một cổ phần vào thời điểm hiện tại là 5000₫. Bạn ước tính rằng giá cổ phần đó sẽ ở mức dưới 6000 đồng trong 6 tháng tới. Trong khi đó, bạn của bạn nghĩ rằng cổ phần đó sẽ tăng giá lên hơn 6 nghìn đồng trong cùng khoảng thời gian. Bạn đồng ý bán cổ phần này cho anh ta với mức giá 6000₫ tại thời điểm 6 tháng sau. 

Sau 6 tháng, nếu giá cổ phần đó vẫn ở mức 5000₫ thì bạn sẽ được lãi số tiền: 6000 – 5000 = 1000₫. 

Trong trường hợp giá cổ phần đó tăng lên 7000₫ thì bạn sẽ bị lỗ. Bạn của bạn sẽ lãi số tiền là: 7000₫ – 6000₫ = 1000₫ .

Những gì xảy ra trong câu chuyện trên cho thấy người mua và người bán đã tham gia vào một giao dịch chứng khoán phái sinh được gọi là hợp đồng tương lai.

2.2 Hợp đồng quyền chọn

Hợp đồng quyền chọn là một dạng hợp đồng chứng khoán phái sinh cho phép nhà đầu tư lựa chọn nắm giữ quyền mua hoặc quyền bán một số lượng tài sản cơ sở với mức giá xác định, tại một thời điểm thỏa thuận trước. Các loại tài sản cơ sở này có thể là cổ phiếu, trái phiếu, chỉ số,… Hợp đồng quyền chọn bao gồm 2 loại quyền chọn cơ bản là quyền chọn mua và quyền chọn bán.

Điểm khác biệt của hợp đồng quyền chọn:

Người mua hợp đồng quyền chọn có quyền nhưng không bắt buộc phải là nghĩa vụ mua hoặc bán tài sản cơ sở trong tương lai. Người mua có quyền thực hiện hoặc không thực hiện quyền của mình.

Người bán hợp đồng chọn bắt buộc phải thực hiện nghĩa vụ hợp đồng nếu như bên mua yêu cầu.

2.3 Hợp đồng kỳ hạn

Hợp đồng kỳ hạn là một loại hợp đồng giữa bên mua và bên bán với tài sản cơ sở tại thời điểm xác định trong tương lai. Trong hợp đồng kỳ hạn, cả hai bên mua và bên bán bắt buộc phải thực hiện đúng quyền của mình khi đến kỳ hạn.

Vì vậy, hợp đồng kỳ hạn thường được được sử dụng nhằm ngăn chặn rủi ro như rủi ro đồng tiền mất giá.

Hợp đồng kỳ hạn đáp ứng được những tiêu chuẩn riêng, giao dịch tập trung được gọi là hợp đồng tương lai. Về bản chất, hợp đồng tương lai cũng là một loại hợp đồng kỳ hạn với những tính chất riêng biệt.

2.4 Hợp đồng hoán đổi

Hợp đồng hoán đổi tiếng Anh có tên gọi Swap Contract. Hợp đồng hoán đổi là một dạng chứng khoán phái sinh. Trong đó, bên mua và bên bán thỏa thuận dưới dạng hợp đồng. Giữa hai bên đồng ý thực hiện việc thanh toán theo những mốc thời gian nhất định cho nhau để đảm bảo dòng tiền. Các phương thức thanh toán này sẽ được 2 bên thỏa thuận và xác định trong một khoảng thời gian đã định.

Hợp đồng hoán đổi có hiệu lực vào ngày định giá( ngày bắt đầu) và sẽ chấm dứt vào ngày đáo hạn hợp đồng.

3. Đặc điểm chứng khoán phái sinh

Ở Việt Nam, nhiều nhà đầu tư đang giao dịch rất sôi động với hợp đồng tương lai chỉ số vn30.

  • Chứng khoán phái sinh thường sử dụng đòn bẩy tài chính lớn. Vì vậy, bạn có thể thu về số tiền lãi lớn hơn rất nhiều so với số vốn bạn bỏ ra. 
  • Ngược lại, nếu bạn tính toán sai thì đòn bẩy tài chính có thể khiến bạn lỗ nhiều tiền hơn so với số vốn ban đầu. Thế nên, bạn phải hiểu rõ rủi ro của mình trước khi quyết định đầu tư.
  • Bạn hoàn toàn có thể kiếm lời cả 2 chiều tăng và giảm của thị trường.
  • Thời gian hoàn tất giao dịch chứng khoán phái sinh là T+0. Vì thế, bạn không phải mất thời gian chờ đợi cũng như tránh được rủi ro khi thị trường biến động.

Chứng khoán phái sinh chỉ phù hợp với những nhà đầu tư đã có chút ít kinh nghiệm và chấp nhận rủi ro cao. 

>> Bài viết đề xuất Sự khác biệt giữa Trader và Investor | Nên giao dịch hay đầu tư

Chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu những thông tin về chứng khoán phái sinh là gì? Hãy tiếp tục ủng hộ chúng tôi trong những nội dung đầu tư chứng khoán tiếp theo và chúng các bạn đầu tư thành công.


Tags


You may also like

{"email":"Email address invalid","url":"Website address invalid","required":"Required field missing"}

Get in touch

Name*
Email*
Message
0 of 350