Khi còn nhỏ, chúng ta ai cũng có ước mơ khi lớn lên sẽ chinh phục những vì sao hay có những phát minh vĩ đại. Những ước mơ ấy phần lớn đều không thể trở thành sự thật bởi khó khăn và cuộc sống thường ngày đã giết chết chúng. Nhưng có một người đã vượt qua những thử thách trong cuộc sống và biến những giấc điên cuồng khi còn thơ bé trở thành sự thật: Elon Musk. Hành trình vượt qua khó khăn lẫn thất bại để đến với thành công của Elon Musk đã trở thành nguồn cảm hứng cho hình tượng người anh hùng “ Iron man” trong lòng công chúng.
Hiện nay, Elon Musk sở hữu khối tài sản lên đến 22,8 tỷ USD và được tạp chí Forbes xếp hạng người giàu hạng 54 trên thế giới. Không chỉ dừng lại ở đó, với những cống hiến của mình trong việc cố gắng thay đổi tương lai nhân loại, Elon Musk còn nằm trong số 21 người có quyền lực và tầm ảnh hưởng nhất thế kỷ này. Ông được biết đến với vai trò là nhà sáng lập của nhiều công ty lớn như PayPal, SpaceX, Tesla Motors, Solar City. Ông giữ chức chủ tịch tại SpaceX, chủ tịch tại Solar City, CEO kiêm chủ tịch, kỹ sư sản phẩm ở Tesla Motor.
Trước khi thành công, hành trang của ông chỉ có niềm đam mê và đôi bàn tay trắng nhưng Elon Musk không bao giờ từ bỏ những giấc mơ của mình. Ông từng chia sẻ “ Nếu bạn rất muốn làm điều gì, bạn nên thử ngay cả khi kết quả xảy ra có thể là thất bại”.
Tuổi thơ bị ngược đãi và niềm đam mê học tập
Ông vốn sinh ngày 18/6/1971 tại Pretoria thuộc Nam Phi. Cha ông là một kỹ sư còn mẹ ông làm nghề người mẫu. Thuở thiếu thời, Elon Musk không có sức khỏe tốt như các bạn cùng trang lứa và ông thường xuyên đắm chìm trong niềm đam mê đọc sách. Trong quãng thời gian kéo dài đến 17 năm tại Nam Phi, ông thường xuyên bị bạn học hiếp đáp và thậm chí còn bị đánh đập, đẩy ông té xuống cầu thang.
Năm 17 tuổi, Elon Musk rời Nam Phi đến Canada để Theo học tại trường đại học Queen. Hai năm sau, ông chuyển đến trường đại học Pennsylvania. Sau một khoảng thời gian dài nỗ lực học tập, ông xuất sắc giành được tấm bằng kinh tế và bằng vật lí. Elon Musk tiếp tục theo học chương trình tiến sĩ vật lý tại Trường đại học Stanford sau khi tốt nghiệp. Nhưng ông bỏ dở việc học ngay sau đó và dấn thân vào sự nghiệp kinh doanh.
Gian nan lập nghiệp
Sau khi tốt nghiệp, ông từng nhiều lần gửi đơn xin việc vào công ty Netscap chuyên về dịch vụ máy tính nhưng ông bị từ chối bởi lí do không có đủ kiến thức về lĩnh vực này. Một lần khác, ông đến phỏng vấn và tỏ ra quá nhút nhát nên không thể nói chuyện tốt với quản lý. Tâm sự về những lần bị từ chối ở đây, ông chia sẻ “ Khi tôi đến Netscap để phỏng vấn, tôi không dám bắt chuyện với bất cứ ai. Tôi là một kẻ nhút nhát, nên chỉ đứng đó và nhìn người ta nói chuyện. Cuối cùng, tôi đã bị Netscap từ chối”.
Những thăng trầm trong sự nghiệp
Vào năm 1995, Elon Musk cùng em trai sáng lập công ty Zip2 với dịch vụ cung cấp hướng dẫn du lịch online cho các trang báo lớn như New York Times. Để tiết kiệm chi phí và đầu tư cho công việc kinh doanh, ông đã chấp nhận ngủ tại văn phòng công ty, vệ sinh cá nhân ở một tổ chức phi lợi gần văn phòng.
Công ty Zip2 nhanh chóng gặt hái được những thành công đầu tiên bởi sự khác biệt về dịch vụ bằng phương pháp chỉ dẫn cho những trang báo lớn thích ứng với không gian mạng internet và tìm ra những hướng dẫn du lịch có ích để giúp nhiều người đến với những địa điểm du lịch. Ở thời điểm này, Elon Musk chưa thực sự hiểu rõ về giá trị của thất bại, ông từng tuyên bố “ Tinh thần của tôi là một tinh thần của một samurai. Tôi thà chấp nhận mổ bụng tự sát còn hơn thất bại”.
Tuy nhiên, khi công ty mở rộng kinh doanh và tìm thêm nhà đầu tư, ông đã không được tín nhiệm bởi các cổ đông cho chức vụ CEO. Dù rằng Elon Musk đã nhiều lần tự đề cử bản thân cho chức vụ này nhưng cổ đông đều cho rằng ông thiếu kinh nghiệm quản trị và lắc đầu. Trớ trêu thay, khi CEO đương nhiệm mắc phải những sai lầm thì Elon Musk vẫn không thể ngồi vào vị trí CEO trong một công ty mà chính ông là người sáng lập. Ông thậm chí còn bị cô lập quyền lực và phải nhường ra vị trí chủ tịch của mình.
Dẫu rằng thời gian ở Zip2 rất tồi tệ nhưng Elon Musk vẫn cho rằng đây là quãng thời gian mà ông học hỏi được nhiều kinh nghiệm trong cách đối xử với nhân viên. Ông đã học được rằng chỉ trích nhân viên thậm tệ có thể làm giảm năng suất lao động và gây ra những tác động tiêu cực đến tâm lý. Những bài học này đã giúp ông có thêm kinh nghiệm cũng như điều hành công ty tốt hơn sau này.
Năm 1999, Compad tiến hành mua lại Zip2 trong một thương vụ lên đến 220 triệu USD và bản thân ông có được 22 triệu USD. Một năm sau, ông thành lập X.com chính là cổng thanh toán PayPal sau này và ông giữ chức vụ CEO. PayPal phát triển rất nhanh nhưng nội bộ công ty không hề bền chắc. Và lần này chính từ những xung đột nội bộ ấy mà Elon Musk bị sa thải trong khi ông đang tận hưởng tuần trăng mật của mình. Ông cho hay “ Tôi đã rút ra bài học là không nên rời khỏi văn phòng làm việc khi nó đang gặp vấn đề, bởi nó sẽ khiến cho những người khác gặp nhiều căng thẳng hơn”.
Hành trình chinh phục những giới hạn
Một trong những giới hạn khiến những chuyến du hành ngoài vũ trụ thường không được tổ chức nhiều đó chính là chi phí đắt đỏ của chúng. Chi phí cao cũng là nguyên nhân khiến con người không thể hướng đến những vì sao như du lịch không gian, chinh phục hay định cư tại một hành tinh nào đó. Trăn trở về điều này, Elon Musk quyết định thành lập công ty SpaceX vào năm 2002, với trọng tâm nghiên cứu và chế tạo tên lửa có thể tái sử dụng nhằm giảm chi phí cho những chuyến du hành. Đó là một giới hạn và người ta từng nghĩ ông làm điều điên rồ.
Nhưng vượt qua tất cả, hàng chục năm liền đầu tư sức lực, nổ tên lửa 3 lần với giá trị mỗi quả 100 triệu USD khiến công ty lâm vào bờ vực phá sản, bị dư luận mỉa mai bởi được cho là đốt tiền. Cuối cùng SpaceX đã chế tạo thành công loại tên lửa tái sử dụng và kí kết hợp đồng trị giá hàng tỷ USD với Nasa trong nhiệm vụ cung cấp tên lửa cho những chuyến hàng đến trạm không gian ISS.
Ngoài SpaceX, giấc mơ xe điện cũng đã ông ấp ủ từ rất lâu. Vào năm 2004, ông góp vốn vào Tesla Motor và nhanh chóng trở thành chủ tịch hội đồng quản trị. Năm 2008, ông kiêm nhiệm luôn chức vụ CEO và ít lâu sau kiêm luôn cả vai trò kỹ sư sản phẩm. Mục tiêu của ông là phổ cập sản phẩm xe điện và giảm bớt lượng khí thải nhà kính. Ông đóng vai trò quan trọng trong việc thiết kế những mẫu xe cho Tesla cũng như có hàng tá bằng sáng chế về lĩnh vực này. Những cố gắng của ông đã giúp Tesla cho ra đời nhiều mẫu xe được đánh giá cao như Model X, Model 3 và phần nào ảnh hưởng xu thế của thế giới trong mục tiêu giảm lượng khí thải.
Hiện nay, Tesla được có giá trị trên 28 tỷ USD và bản thân Musk được cho là nắm giữ 32% cổ phần. Ngoài SpaceX, Tesla còn là chủ tịch của Solar City mà gần đây vừa cho ra mắt loại mái ngói năng lượng mặt trời. Những nỗ lực không ngừng nghỉ và không lùi bước trước khó khăn đã giúp ông gầy dựng nên những cơ ngơi mà bản thân chúng không chỉ mang lại lợi nhuận mà còn có đóng góp không nhỏ trong việc thay đổi cuộc sống con người tốt hơn.
Ròm – 2AM, 15/04/2019