Trước khi trở thành tỷ phú, Jack Ma đã không ít lần nếm trải mùi vị của thất bại. Tuy nhiên, vị doanh nhân nổi tiếng này chưa khi nào từ bỏ giấc mơ của mình, mà ông xem những thất bại đó là bài học quí báu và đó cũng là nguồn lực thúc đẩy ông tiếp tục tiến lên.
Vào những thập kỷ trước, khi mạng internet mới bắt đầu phổ biến, thương mại điện tử cũng chỉ mới xuất hiện. Không có nhiều tiền, chúng tôi chỉ lên mạng và ngắm nhìn những món đồ mà mình yêu thích qua các trang web như eBay hay Amazon. Mà eBay hay Amazon đều xa tận trời Tây. Thế mà có một địa chỉ gần gũi hơn và cũng là nơi chúng tôi hay mua sắm: Taobao.
Nhiều người nghĩ rằng phía sau trang web là vô số mặt hàng, đa dạng về chủng loại cũng như giá cả. Tìm hiểu sâu hơn, tôi tìm thấy hình ảnh của một người đàn ông với dáng người nhỏ bé nhưng tầm ảnh hưởng vượt xa biên giới Trung Hoa, người đi lên từ những thất bại, trưởng thành nhanh chóng trong những thất bại đó để rồi ngẩng đầu trở thành một trong những biểu tượng của thành công: Jack Ma.
Jack Ma là một trong những người sáng lập và chủ tịch tập đoàn Alibaba, đế chế thương mại điện tử lớn trên thế giới. Tính đến thời điểm 2018, tài sản của ông lên đến 34.6 tỷ đô la và nhiều năm liền đứng trong top những người giàu nhất hành tinh. Nhìn vào thành công rực rỡ ấy, mấy ai hiểu hết được để có được những thành tựu của ngày hôm nay, Jack Ma đã phải nếm trải vô số thất bại trong nhiều năm trời.
Nếu xem ông là thần tượng của tôi thì cũng không phải. Trong tận sâu thẳm, tôi dành sự tôn kính và nể phục ông. Trải qua những thăng trầm trong đời, ta trưởng thành thêm nhờ những bài học bổ ích được tạo ra bởi kinh nghiệm trong cuộc sống. Những lời khuyên chân thành từ Jack Ma đã truyền nguồn động lực giúp tôi vượt qua những thử thách trong đời và hiểu được cách để vươn lên sau những thất bại đó.
Tuổi thơ đầy khổ cực cùng quyết tâm thay đổi vận mệnh
Jack Ma sinh vào ngày 10/9/1964 trong một gia đình nghèo khó thuộc tỉnh Chiết Giang. Ông phải trải qua tuổi thơ trong tình cảnh thiếu thốn, cùng khổ. Chính điều kiện sinh hoạt thiếu thốn lúc nhỏ khiến ông quyết tâm thay đổi cuộc đời mình và rèn đúc ý chí phấn đấu trong ông.
Biết rằng mình vốn không có chỗ dựa, cũng chẳng có giúp đỡ, bởi vậy ông đã nhìn nhận học tập chính là con đường duy nhất để thay đổi vận mệnh. Thế nhưng, ông gặp phải vô số thất bại ngay sau đó, đến nỗi chỉ chút xíu nữa là ông đã thi trượt vào trường cấp 2. Tuy nhiên, Jack Ma luôn kiên trì với con đường học vấn của mình – con đường mà ông tin chắc rằng sẽ giúp ông đổi thay số phận.
Ông gần như cố chấp với mục tiêu của mình, dù ông đã thi trượt vào đại học những 2 lần, nhưng ông vẫn quyết chí trở thành giáo viên dạy tiếng Anh như ước mơ lúc nhỏ. Ông say mê kiến thức đến mức dù bị đại học Harvard đánh trượt nhiều lần, ông vẫn kiên trì gửi hồ sơ đều đặn mỗi năm đến ngôi trường danh tiếng này. Vô cùng may mắn, Jack Ma đã không bao giờ từ bỏ con đường mà mình đã chọn.
Món quà quí giá mang tên thất bại
Cuộc sống hiện tại của ông đã có tất cả, ông sở hữu khối tài sản khổng lồ, nổi tiếng trên khắp thế giới và là thần tượng, nguồn cảm hứng cho giới trẻ. Tuy vậy, để giành được những thành tựu rực rỡ đó, ông đã phải nếm trải những thăng trầm, khó khăn cùng vô số vấp ngã trong thời gian dài.
Qua nhiều năm, ông đã chia sẻ với thế hệ trẻ những kinh nghiệm quí giá được ông đúc kết trong lúc tạo lập sự nghiệp. Những chia sẻ của ông tạo ra niềm tin vững chắc cho lớp trẻ và là nguồn động lực để họ quyết chí hoàn thành ước mơ của chính mình.
Với ông, những thất bại trong cuộc đời chính là một món quà quí giá và ông chia sẻ rằng “ thất bại càng nhiều càng chứng tỏ bạn còn cách thành công không xa nữa đâu”. Phải chăng, chính bởi vì Jack Ma đã nhận được rất nhiều những món quà như thế nên ông mới tạo ra thành công sáng ngời hôm nay.
Những vấp ngã đầu đời
Tiếp nối những va vấp trên chặng đường học vấn, ông gặp phải khốn đốn bởi những thất bại nối tiếp nhau trong buổi đầu lập nghiệp. Ông phải đi khắp nơi tìm việc và mỉa mai thay khi ông bị khước từ tận 30 lần. Jack Ma cũng là người đầu tiên bị khước từ bởi KFC tại Trung Quốc với lí do ngoại hình không phù hợp.
Thực tế, trước lúc bị KFC từ chối, ông đã trải qua không ít lần bị khước từ bởi ngoại hình không đẹp của mình. Đáng buồn thay, ông không thể quyết định ngoại hình của mình và Jack Ma đành chấp nhận từ bỏ mong ước được làm công việc trong khách sạn, theo đó ước muốn trở thành cảnh sát.
Ông chân thành chia sẻ “Hãy tích cực nhìn vào thất bại của người khác, bớt ngắm thành công của người ta đi”. Bản thân Jack Ma cũng luôn nhìn lại những thất bại của bản thân và từ đó chắt lọc những kinh nghiệm cho tương lai.
Thất bại khi theo đuổi đam mê
Vào năm 1984, sau hàng loạt thất bại trong thi cử, ông đã thành công trúng tuyển vào đại học Hàng Châu. Ít lâu sau đó, Jack Ma hoàn thành tốt nghiệp và ông tiến hành nghiệp vụ giảng dạy tiếng Anh chuyên ngành mậu dịch thương mại. Tuy giảng dạy tại Học viện Điện Tử Công Nghiệp Hàng Châu nhưng mức thu nhập rất thấp chỉ 80 nhân dân tệ ( 273 nghìn đồng tiền Việt Nam tính theo thời giá hiện nay). Cùng lúc đó, ông cũng tham gia vào công việc dịch thuật bởi đây cũng là niềm yêu thích của ông.
Tạo dựng được danh tiếng cho mình trong giới dịch thuật, Jack Ma mạnh dạn đứng ra thành lập văn phòng riêng cho mình. Trớ trêu thay, sự nghiệp đầu tiên của Jack Ma nhanh chóng đón nhận thất bại ê chề. Mức lợi nhuận từ việc mở văn phòng thậm chí còn không đủ để ông trả chi phí thuê văn phòng.
Ngẫm nghĩ lại thất bại đầu tiên của mình, Jack Ma cho rằng “Lần đầu lập nghiệp cũng giống như mối tình đầu vậy, tuy thất bại nhưng vô cùng thấm thía”.
Vượt khó thay đổi vận mệnh
Bởi vì công việc dịch thuật không mang lại thu nhập cao nên ông đã đến Quảng Châu tìm nguồn hàng quà tặng và hoa tươi để kinh doanh. Hai năm sau, vòng quay lại sự nghiệp dịch thuật và công ty của ông cũng đã đạt được những thành công đầu tiên khi thị trường dich thuật trở nên khởi sắc.
Vào năm 1995, Jack Ma đặt chân đến Mỹ và chính ở nơi này ông đã làm quen với mạng internet, ông nảy sinh ý tưởng rồi bắt tay ngay vào dự án thương mại điện tử của mình. Vào lúc này, ông thành lập công ty mạng Hải Bác Hàng Châu là đơn vị chủ quản website của rất nhiều doanh nghiệp. Kế đến, ông cùng các công sự đã cho ra đời nhiều website với qui mô quốc gia và giành được những thắng lợi quan trọng. Thế nhưng, ở thường điểm ấy nhiều nơi tại Trung Quốc chưa có hệ thống mạng lưới internet và đôi khi công việc của ông bị hiểu nhầm là lừa đảo.
Trải qua muôn vàn gian khó, với số vốn nhỏ bé chỉ 67 triệu đồng Việt Nam, chỉ 3 năm sau, công ty của ông đã mang về khoảng lợi nhuận lên đến 16,7 tỷ đồng tính theo tỉ giá Việt Nam đồng hiện tại.
Ông nhìn nhận mình không giỏi toán, cũng chẳng học qua môn quản trị kinh doanh và chưa từng xem báo cáo kinh doanh, nhưng Jack Ma với sự kiên trì gần như cố chấp đã giúp vượt qua rất nhiều thất bại, khó khăn trong buổi đầu khởi nghiệp. Jack Ma luôn khẳng định “Con người cần có ước mơ, thất bại chính là tài sản quý giá nhất của thành công”.
Tập đoàn hùng mạnh Alibaba
Vào năm 1999, Jack Ma thành lập công ty Alibaba với vốn điều lệ vào 1.6 tỷ đồng Việt Nam. Những năm sau đó, Alibaba dưới thời Jack Ma phát triển thần tốc và từng bước trở thành một tập đoàn hùng mạnh như ngày hôm nay.
Trong quãng thời gian dài hoạt động, như bao doanh nghiệp khác Alibaba cũng có những lúc gặp phải những sóng gió, vượt qua tất cả, thuyền trưởng Jack Ma luôn vững tay lái đưa con thuyền Alibaba đi đến bến bờ vinh quang.
Ngày nay, mọi người đều biết đến Jack Ma và ngưỡng mộ ông bởi những thành công mà ông đã tạo được. Ông là sự minh chứng cho câu nói nổi tiếng “không phải thành công đến quá muộn, mà là vì bạn từ bỏ quá sớm”.
Kiên trì với đam mê, thành công sẽ đến
Hành trang lập nghiệp của Jack Ma chỉ có hai bàn tay trắng cùng sự kiên trì và nỗ lực không biết mệt mỏi. Jack Ma đã chứng tỏ cho thế giới thấy rằng không có thất bại nào, dù cho đó là thất bại đớn đau nhất, có thể ngăn chặn được giấc mơ của con người.
Đúng như vậy, ông từng tuyên bố “Hôm nay rất khắc nghiệt, ngày mai còn khắc nghiệt hơn nữa, nhưng ngày kia sẽ là một ngày tươi sáng”. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều chết ở buổi tối ngày mai, chỉ có những anh hùng thật sự mới có thể nhìn thấy ánh mặt trời của ngày kia. Với khát vọng cùng niềm tin cháy bỏng vào ước mơ, sự kiên trì nỗ lực không ngừng nghỉ, ông đã vượt qua gian khó và thành công cũng đã mỉm cười với ông.
Từ bỏ chính là thất bại lớn nhất
Ông dành thời gian chia sẻ “chỉ tìm biện pháp để thành công, đừng cố tìm lí do biện minh cho thất bại”. Jack Ma cho rằng nếu bạn không bỏ cuộc thì bạn vẫn còn cơ hội. Với ông từ bỏ chính là thất bại lớn nhất của cuộc đời.
Vì lẽ đó, trong buổi phỏng vấn của kênh truyền hình KBS (Hàn Quốc), Jack Ma dành tặng lời khuyên chân thành đến thế hệ trẻ đang ấp ủ hoài bão hãy vững tin và manh dạn trên con đường mà mình chọn.
Ông đưa ra hướng dẫn, trước năm 20 tuổi, bạn cần tập trung vào việc học. Trước khi bước vào tuổi 30, điều bạn nên làm đó là học theo một ai đó, bạn cũng đừng nên ham muốn gia nhập vào những doanh nghiệp lớn, thay vào đó bạn nên tham gia vào một công ty nhỏ và bạn hãy cố học cách xử trí nhiều việc cùng lúc.
Vấp ngã rồi thì hãy đứng lên
Điểm chú ý, ông cho rằng ở độ tuổi 25, bạn không nên quá lo lắng thất bại bởi vì ai cũng có thể mắc phải sai lầm, miễn là ban vấp ngã rồi thì hãy đứng lên, đối diện với thất bại đó và tiến tới thành công.
Không có con đường nào trải sẵn hoa hồng, đôi chân thế nào cũng phải rướm máu bởi những mũi gai. Nhưng nếu bạn biết tự đứng lên, dũng cảm tiến lên, kiên trì vượt qua gian khó thì thành công sẽ đến với bạn.
Ròm – 1AM, 12/04/2019